Interview met Jan van Roessel, Programmamanager Economie Gemeente Waalwijk.
Het parkmanagement in Waalwijk is op een aantal vlakken anders dan gemiddeld. Ten eerste betreft het een zevental bedrijventerreinen, die alle Haven heten (Haven 1 t/m 6 en Haven 7). Ook wordt bij nieuwe bedrijventerreinen deelname aan parkmanagement door de bedrijven verplicht gesteld. Verder is het parkmanagement ondergebracht in een BV, is de gemeente enig aandeelhouder, maar bemoeit zij zich niet met het bestuur.Jan van Roessel, Programmamanager Economie Gemeente Waalwijk: “Zowel de gemeente als de bedrijven zijn enthousiast over de manier waarop parkmanagement in ons werk is vormgegeven.Het onlangs vastgestelde gerichte accountplan geeft verder concreet vorm aan deze samenwerking.”
Programmamanager Economie: zowel visiebepaling als schakelfunctie
Jan: “In de breedte ben ik belast met de economische ontwikkeling van Waalwijk. Zoals de ontwikkeling van bedrijventerreinen, maar ook de ontwikkeling binnen detailhandel. Ik focus niet zozeer op de uitvoeringsactiviteiten, maar veel meer op de bepaling en opvolging van ontwikkelingspunten op beide vlakken. Daarbinnen heb ik te maken met enkele pijlers, zoals de arbeidsmarkt met zijn werkgelegenheidsaspecten en ook de ruimte om te ondernemen. Ruimte in de fysieke zin, maar ook in de sfeer van mogelijkheden voor bedrijven om zich te kunnen ontwikkelen.” Tevens is Jan in dit licht als programmamanager het schakelpunt naar de portefeuillehouder economie en de ambtelijke organisatie.
Heldere visie op parkmanagement
Jan heeft een heldere visie op parkmanagement voor de gemeente Waalwijk en heeft dit ook concreet vertaald in beleid: “Die stappen hebben we heel bewust gezet. We hebben niet op alle bedrijventerreinen van de gemeente parkmanagement, maar hebben wel heel bewust parkmanagement een aantal jaren geleden ingezet als instrument voor kwaliteitsontwikkeling. Op de oudere Bedrijventerreinen Haven 1 t/m 6 is de grootste concentratie MKB bedrijven gevestigd, die veelal kleinschaliger van opzet zijn. Bij de ontwikkeling van Haven 7, met veelal grootschaliger kavels, hebben we bewust parkmanagement geïntroduceerd. We wilden hier een statement maken als het gaat om kwaliteit van het terrein, aandacht voor kwaliteitsbewaking en uitstraling.”
Verplichte deelname
Dit betekent dat de gemeente Waalwijk dit gericht heeft aangevlogen, ook om de uitvoering van de visie constant te kunnen evalueren en eventueel bij te stellen. Jan: “Dus hebben we hiervoor parkmanagement opgezet. Deelname van alle bedrijven op Bedrijventerrein 7 aan dit parkmanagement is verplicht.” Vervolgens is dit parkmanagement op vrijwillige basis uitgerold over de al eerder bestaande bedrijventerreinen 1 t/m 6. Dan moet de toegevoegde waarde kunnen worden aangetoond, hetgeen vergemakkelijkt werd door de positieve ervaringen met Haven 7. Momenteel is Haven 8 in ontwikkeling, bedoeld voor grootschalige logistiek, en ook hier is aansluiting bij het parkmanagement voor de hier te vestigen bedrijven verplicht. “Al met al zijn deze keuzes en exercities ons en de deelnemende bedrijven goed bevallen”, beklemtoont Jan. “We zien bijvoorbeeld dat de vrijwillige aansluiting in Havens 1 t/m 6 toch rond de 70% ligt, een erg goede score.”
Bijzondere constructie voor Waalwijks parkmanagement
Jan kijkt positief terug op 2018: “Eigenlijk was dit een behoorlijk hectisch jaar waarin we hebben gewerkt aan een nieuwe aanpak die we al enkele jaren geleden hebben ingezet. We hebben een wat andere constructie, want onze parkmanagement organisatie is een BV en de gemeente Waalwijk is enig aandeelhouder van de BV. Waren we als gemeente hierin eerder meer sturend, door onder andere zitting te hebben in de Raad van Commissarissen, dan kun je nu concluderen dat we het feitelijke parkmanagement hebben losgelaten. We hebben alleen nog een positie als aandeelhouder met weliswaar een paar keer per jaar een aandeelhoudersvergadering, maar we bemoeien ons feitelijk niet meer met het bestuur. Dit ligt in de handen van de aangesloten ondernemers. Deze leden zijn actief en worden gesteund door een directeur, een private uitvoeringsorganisatie en een Raad van Commissarissen, bestaande uit ondernemers op het bedrijventerrein. Zij runnen het park en als gemeente voeren wij hier overleg mee.”
“Het verzelfstandigde parkmanagement moet
zelf de broek ophouden”
Parkmanagement financieel verzelfstandigd
Ook is het parkmanagement financieel verzelfstandigd en praktisch gezegd: de organisatie moet zelf de broek ophouden. Jan: “In het begin van parkmanagement droeg de gemeente voor een deel bij aan de exploitatie, maar dan doen wij dus nu niet meer.” Er is een kapitaal gevormd uit een opslag op de grondprijs en in een fonds gestopt, legt Jan uit: “Dit fonds is vervolgens overgedragen aan het parkmanagement. Uit de revenuen van dit fonds betalen zij de organisatie, naast uiteraard van de deelnemersbijdrage.”
Bewuste verzakelijking
Jan: “Al met al hebben we dus bewust een verzakelijking in de relatie aangebracht. We hebben hierdoor een bepaalde afstand gecreëerd waardoor we soms ook ‘nee’ kunnen zeggen. Dat is toch lastiger als je als gemeente actief in het bestuur zelf meedraait. Ook ontstaat door deze onafhankelijke constructie een grotere prikkel bij het parkmanagement om zo economisch mogelijk te werken. Voor een deel hebben we als gemeente de publieke taken die wij in dit gebied hebben uitbesteed. Dit is nu een inkomstenbon op basis van een aanbesteding.”Jan kan zich voorstellen dat andere parken dit model aanspreekt: “Maar let op: dan moet je wel goed van start gaan met een duidelijke visie op wat een bedrijventerrein moet zijn en welke functie en positie het parkmanagement dient in te nemen ten opzichte van de ondernemers, maar zeker ten opzichte van de gemeente. Je organiseert in die zin ook je eigen tegenspel.”
Kies voor een compact dienstverleningspakket
Jan ziet een belangrijke trend in parkmanagement: “Parkmanagement moet de dienstverlening in een helder een compact dienstverleningspakket bundelen en aanbieden, van de inkoop van energie tot en met huisvuilinzameling. Als gemeente hebben we hier dus geen bemoeienis mee, maar het bepaalt wel voor een substantieel deel het bestaansrecht en de onafhankelijkheid van parkmanagement. Een onderdeel van de dienstverlening door Parkmanagement is bijvoorbeeld het organiseren van bijeenkomsten bij ondernemers voor ondernemers, om meer te weten te komen oever elkaars bedrijven en de onderlinge betrokkenheid te vergroten. Daar horen ook diensten bij zoals het gezamenlijk aanleggen van een glasvezelnetwerk.”
Inzet op accountplan
Jan heeft nog een initiatief ondernomen om de relatie met de ondernemers op de Waalwijkse bedrijventerreinen verder te verbeteren: “We hebben een accountplan opgesteld en geïntroduceerd. Kijk, parkmanagement zet je onder andere in voor een stuk kwaliteitsverbetering. Toch is het niet wenselijk dat de parkmanager zelf gaat shoppen in onze ambtelijke organisatie om van alles voor elkaar te krijgen. Hij heeft hiervoor één counterpart nodig. In mijn visie is dé aangewezen persoon hiervoor de accountmanager EZ bij de gemeente. Op grond van die gedachte besloten wij meer aandacht te besteden aan het relatiebeheer vanuit de gemeente naar het parkmanagement. Hiervoor gaan we onze digitale en fysieke dienstverlening uitbreiden en versterken op basis van een integraal en gericht accountplan. Daarbij spelen vragen als: Wat is in dat relatiebeheer naar ondernemers van belang? Hoe bieden we als gemeente genoeg tegenspel en gezamenlijke inzet? Daar zijn voelsprieten voor nodig, dus willen we ons accountmanagement EZ versterken en dat doen we op basis van een gericht accountplan. Daar staan onze prioriteiten in, gebaseerd op keuzes uit al onze ambities. Kortom, niet alleen het parkmanagement is verstevigd, maar ook de inbreng vanuit de gemeente. De publiek-private balans in de samenwerking hebben we samen op deze wijze een impuls gegeven. De parkmanager en accountmanager EZ in Waalwijk weten elkaar inmiddels goed te vinden.”
“De publiek-private balans in de samenwerking bereiken we
samen op basis van een gericht accountplan”
Verplichte zonnepanelen
Bedrijven die zich nieuw vestigen zijn verplicht hun daken geschikt te maken om zonnepanelen op te leggen en te (laten) exploiteren. Jan: “We hebben een ambitie op het gebied van duurzaamheid, en we vinden dat de grote bedrijventerreinen die we hebben, met ook grote bedrijven, verplicht moeten bijdragen aan de verduurzaming. Ze kunnen het vervolgens zelf exploiteren of moeten een derde partij toegang verlenen tot hun daken voor deze exploitatie. Hiermee voorkom je een zonnepark op de grond waarmee je heel veel grond opslokt. Bij bestaande bedrijven inventariseren we welke daken niet geschikt zijn voor zonnepanelen om hier stappen in te zetten. Parkmanagement kan bij dit duurzame facet prima fungeren als matchmaker tussen bedrijven! Dit biedt hen een enorme groeikans. Uiteindelijk is onze ambitie om onze terreinen niet energieneutraal, maar energiepositief te maken!”
